Ik coachte terwijl mijn vrouw ons derde kind ter wereld bracht. Ze was in de laatste fase van de voorbereiding bevalling oefeningen waar de laatste paar duwtjes zouden resulteren in de geboorte van onze tweede dochter. Toen de kruin van het hoofd van onze dochter iets uit het einde van het geboortekanaal stak, riep de verloskundige van mijn vrouw: “Stop! Niet duwen…”
Hij plaatste snel een injectienaald en injecteerde verdoving in een deel van het perineale weefsel van mijn vrouw – de huid tussen de vagina en de anus. Vervolgens pakte hij een scalpel en behandelde voorzichtig het vers verdoofde gebied. De aanwezige verpleegster en ik draaiden instinctief onze hoofden opzij zodat onze ogen niet konden zien wat er daarna gebeurde. “Ik kijk nooit naar dit deel,” vertelde ze me, terwijl de dokter snel een eenvoudige procedure uitvoerde die bekend staat als een episiotomie. Onze dochter werd enkele minuten later geboren. Toen moeder en dochter elkaar voor het eerst face-to-face ontmoetten, was de arts bezig met het hechten van de incisie die tijdens de episiotomie was gemaakt.
Het idee achter het uitvoeren van een episiotomie is tweeledig. De eerste reden is bezorgdheid om de baby. Het passeren van het vaginale kanaal is de meest stressvolle tijd voor een baby die een traditionele vaginale geboorte meemaakt. Door het perineale weefsel weg te snijden, ontstaat er een grotere opening zodat de baby er gemakkelijker doorheen kan glippen. De tweede reden is, in theorie, om ongecontroleerd scheuren van het perineumweefsel van de moeder te voorkomen. Het idee is dat door het maken van een incisie het snij- of scheurgebied tot op zekere hoogte wordt gecontroleerd door de behandelend arts. Het probleem is dat niet alle moeders scheuren ervaren, dus de scheur kan onnodig zijn.
Volgens een artikel van Salynn Boyles gepubliceerd op WebMD (http://my.webmd.com/content/article/110/109783.htm), The Journal of the American Medical Association (Vol. 293 No. 17, 4 mei 2005) meldt dat onderzoekers bijna 1.000 medische bronnen hebben gescreend die in de afgelopen 60 jaar zijn gepubliceerd op zoek naar gegevens die de effectiviteit van de procedure meten. Gegevens van zesentwintig artikelen bevatten relevante inhoud en werden samengevoegd om conclusies te vormen.
Het artikel meldde dat er “redelijk tot goed” bewijs was dat de resultaten van routinematige episiotomie niet gunstig waren ten opzichte van de resultaten van mensen met een restrictief gebruik van episiotomie. In gevallen waarin episiotomie routinematig werd uitgevoerd, waren de ernst van de scheur, de mate van pijn en de hoeveelheid medicatie die nodig was om te behandelen niet beter dan in gevallen waarin episiotomie niet routinematig werd uitgevoerd.
Hoewel de meeste personen niet laat in hun leven werden gevolgd, hebben relevante onderzoeken geen voordeel aangetoond van episiotomie voor de preventie van urine-incontinentie of ontspanning van de bekkenbodemspieren. Studies hebben ook aangetoond dat “verminderde seksuele functie – pijn bij geslachtsgemeenschap – vaker voorkwam bij vrouwen” die de procedure ondergingen. Een rapport dat in januari 2000 in het British Medical Journal werd gepubliceerd, meldde dat vrouwen die tijdens de bevalling een episiotomie ondergingen, een significant hogere incidentie van anale incontinentie hadden – het onvermogen om stoelgang en gasvorming onder controle te houden – dan hun tegenhangers die de procedure niet ondergingen.
In het beste geval is episiotomie iets dat niemand wil observeren; in het slechtste geval kan het pijn veroorzaken, de tijd verlengen die een paar normaal gesproken nodig heeft om de seksuele relatie te hervatten, en anale incontinentie veroorzaken. De ideale situatie zou zijn om niet alleen episiotomie te voorkomen, maar ook om scheuren te voorkomen.
GeΓ―nformeerde moeders leren meer over dit onderwerp en nemen de tijd om er met hun verloskundigen over te praten, ruim voor hun geplande geboortedatum. Ze passen een strategie toe die speciale oefeningen omvat met behulp van een apparaat genaamd EPIΒ·NO. De EPIΒ·NO is een zacht ballonachtig apparaat dat in de vaginale opening wordt gestoken en voorzichtig wordt gevuld met lucht tot een bepaalde druk.
Terwijl de ballon wordt opgeblazen, worden de weefsels voorzichtig uitgerekt. De druk wordt dan enige tijd gehandhaafd, zodat de weefsels zich kunnen aanpassen aan de nieuwe opening. Dagelijks wordt de hoeveelheid lucht iets verhoogd zodat de vaginale opening voorzichtig wordt voorbereid om het hoofdje van de baby te ontvangen. Het eindresultaat is dat de weefsels niet alleen beter voorbereid zijn op het geboorteproces, maar – omdat de weefsels niet plotseling en gewelddadig worden uitgerekt – de weefsels gemakkelijker terugkeren naar hun vroegere toestand.